Trước năm 1975 ba xã gồm: Hoàng Văn Thụ, Hữu Văn, Mỹ Lương, huyện Chương Mỹ, thành phố Hà Nội có chung một trường cấp II, đóng trên địa bàn xã Hữu Văn. Từ năm 1976 trường được tách ra, xã Hoàng Văn Thụ về chung cơ sở vật chất với trường cấp I đóng trên địa bàn thôn Hòa Bình, xã Hoàng Văn Thụ gọi là trường phổ thông cơ sở Hoàng Văn Thụ. Đến năm 1992 trường THCS Hoàng Văn Thụ được tách ra từ Trường phổ thông cơ sở nhưng vẫn chung cơ sở vật chất với trường Tiểu học Hoàng Văn Thụ. Năm 2000 trường THCS Hoàng Văn Thụ tách hẳn cơ sở vật chất từ trường phổ thông cơ sở Hoàng Văn Thụ và được chuyển đến giáp Chùa Giao, thôn Công An, xã Hoàng Văn Thụ.
Có thể nói trường THCS Hoàng Văn Thụ có một địa thế cao, thoáng và đẹp, nằm trên một quả đồi cùng với dải đất của chùa Giao, bên cạnh là hồ Đồng Dâu, phía trước là con Sông Bùi nhẹ nhàng uốn lượn. Học sinh chủ yếu của 6 thôn Công An, Thuần Lương, Yên Trình, Tiến Văn, Hòa Bình và An Tiến.
Hiện nay diện tích của trường là 6344,9 m2, cơ sở vật chất được xây dựng đầy đủ, khang trang, trang thiết bị dạy học được trang bị đầy đủ hỗ trợ cho việc dạy và học càng ngày càng tốt hơn, đáp ứng được yêu cầu cơ bản của việc đổi mới giáo dục.
Trong những năm qua, trường Trường THCS Hoàng Văn Thụ đã từng bước khẳng định được uy tín, chất lượng của trường so với các trường trong huyện Chương Mỹ ( cũ) và xã Trần Phú hiện nay. Nhà trường đã xây dựng được đội ngũ giáo viên tương đối đồng đều về chuyên môn, nghiệp vụ. Tất cả đều đạt chuẩn và trên chuẩn về trình độ. Nhiều giáo viên đạt giải trong các kỳ thi giáo viên giỏi cấp huyện, nhiều cán bộ giáo viên, nhân viên được công nhận là Lao động tiên tiến, Chiến sĩ thi đua cấp huyện, Giáo viên giỏi, người tốt việc tốt cấp thành phố. Trong nhiều năm qua, nhà trường đều có học sinh giỏi cấp trường, cấp huyện và thành phố Đặc biệt nổi bật nhất ở lĩnh vực thể dục thể thao, nhiều năm liền nhà trường là đại diện tiêu biểu của huyện Chương Mỹ có hàng chục Huy chương vàng môn Đá cầu cấp thành phố, Huy chương bạc cấp quốc gia.. . Tỷ lệ xét tốt nghiệp THCS hàng năm đạt 100%. Tỷ lệ thi vào lớp 10 THPT công lập ngày càng cao. Có nhiều thế hệ học sinh từng học tập tại mái trường đã trưởng thành, phát triển và giữ những cương vị trọng trách cao trong xã hội.
Nhà trường xác định, trong cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, giáo dục giữ một vị trí quan trọng trong việc nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài, góp phần vào việc xây dựng một nền kinh tế trí thức. Chính vì vậy, cùng với việc đổi mới nội dung; phương pháp dạy học; đổi mới kiểm tra đánh giá; bồi dưỡng năng lực cho đội ngũ giáo viên tăng cường cơ sở vật chất phục vụ dạy và học, nhà trường đặc biệt quan tâm đến công tác tự đánh giá chất lượng giáo dục. Năm 2024 nhà trường đã được Sở GD&ĐT Hà Nội công nhận là trường đạt công nhận kiểm định cấp độ 2 và đạt trường chuẩn Quốc gia mức độ 1. Đây không chỉ là niềm vinh dự, tự hào của tập thể thầy và trò nhà trường mà còn đánh dấu sự phát triển mạnh cả về chất và lượng trong giáo dục của xã Hoàng Văn Thụ( cũ) cũng như xã Trần Phú hiện nay.
